Door Stuart Kensenhuis
Preventief fouilleren is een ongewenst middel in de strijd tegen criminaliteit en overlast, zegt Sven Meeder, woordvoerder van de Groenlinksfractie in stadsdeelraad Amsterdam-West. Groenlinksbestuurders in zowel het stadsdeel als de gemeenteraad stemmen tegen een plan hierover van burgemeester Eberhard van der Laan. Volgens hem is het aantal wapenincidenten aanzienlijk gedaald sinds de invoer van preventief fouilleren in andere delen van de hoofdstad, waaronder Zuidoost en Centrum. Meeder wil hier niets van weten: “Het is een grote inbreuk op de privacy van burgers. Daarnaast is het weinig effectief en politiemiddelen worden inefficiënt gebruikt.”
Mist u iets in de reactie van Meeder? Ik wel. Ik mis de bewogenheid voor Fred Hund, de juwelier die onlangs in de Jan Evertsenstraat in West is overvallen en doodgeschoten. Welk Groenlinksraadslid denkt aan zijn familie die nu verder moet zonder hem? Het is overigens niet de eerste keer dat hij is overvallen. Tientallen andere ondernemers in de Jan Evertsenstraat en andere winkelstraten in West is hetzelfde overkomen in de afgelopen vier jaren. Winkeliers klagen steen en been en voelen zich in de steek gelaten door de gemeente, politie en justitie. Is Groenlinks hiervan op de hoogte? Zo ja, hoe is het dan mogelijk dat is gestemd tegen het plan van de burgemeester, iets waarmee in een aantal andere stadsdelen van Amsterdam en andere steden in Nederland al is bewezen dat het werkt?
Meeder noemt privacy als belangrijkste reden waarom Groenlinks niet akkoord gaat met preventief fouilleren. Merkwaardig, want dat is hier niet in het geding. Nee, bedreiging van uw privacy hoeft u niet te accepteren. Bijvoorbeeld als iemand ongevraagd door uw huis loopt, de chipolatapudding uit uw ijskast eet, uw liefdesbrieven leest, uw geheime blootfoto’s op internet plaatst, het telefoongesprek met uw partner afluistert of een dikke rode streep door de laatste versie van uw Statenbijbel trekt. Maar als u ergens in Amsterdam-West loopt, fietst of rijdt, wat is daar nu zo privé aan? U bent dan in de publieke ruimte en kunt proberen om anoniem te zijn, maar dat is geen grondrecht. Als aan u, in het licht van het wapengeweld van de afgelopen jaren, wordt gevraagd om mee te werken aan het preventief fouilleren, komt hoogstens de onaantastbaarheid van uw lichaam ter sprake. Maar, zoals u ongetwijfeld weet uit artikel 11 van de grondwet, hier kan de wet beperkingen aan stellen.
Niemand zal betogen dat verkeers en alcoholcontroles maar moeten worden afgeschaft omdat het een grote inbreuk is op de privacy. Dat zou onzinnig zijn, vindt u niet? Waarom wordt dit argument dan gebruikt bij preventief fouilleren? Hierbij gebeurt niet wezenlijk iets anders. In beide gevallen moet u vanwege de wet iets dulden aan uw lichaam. In het ene geval krijgt u een blaaspijpje in uw mond gestopt en moet u blazen. Later kan eventueel bloed worden afgenomen. In het andere geval wordt u aan uw kleding en lichaam onderzocht op wapens of andere verboden zaken. Simpel toch? Wie kan er tegen zijn als de veiligheid in de gemeenschap hiermee aantoonbaar gediend is? Als ik van een Groenlinkser dan een betoog hoor over privacy, moet ik meteen denken aan de valse leermeesters die in Galaten 1 vers 8 en 9 van de Bijbel worden besproken.
Wellicht maken de Groenlinksers zich druk over de rechtstaat waarin we leven. Nou, ik heb nieuws voor ze: hij is nog steeds fatsoenlijk en behoorlijk op orde. We leven niet in de communistische heilstaten die door uiterst linkse stromingen werd bewonderd, een deel waaruit Groenlinks is ontstaan. Niemand hoeft in het algemeen in dit land te vrezen dat hij vervolgd wordt, voor iets waarvan niet is bewezen dat hij het gedaan heeft. En als het dan een keer misgaat is er altijd wel een juridisch mechanisme om dit te corrigeren. Maar om die rechtstaat te waarborgen is de focus op veiligheid noodzakelijk en bewogenheid voor de slachtoffers van criminelen en ander gespuis van groot belang. Of denkt u dat u zonder veiligheid wel kunt genieten van uw vrijheid? In dit verband lijkt het beroep op de privacy door Groenlinks, bij het afwijzen van preventief fouilleren, meer op een schop na aan de vermoorde juwelier Fred Hund en de andere ondernemers in Amsterdam-West.
Gelukkig dat de stadsdeelraad niet de definitieve beslissing neemt over de invoer van het plan. Dat doet de gemeenteraad. En hier heeft Groenlinks niet de meerderheid. Toch bid ik dat ze tot inkeer komen en niet langer voorbijgaan aan de onveiligheid in Amsterdam-West en de manier waarop dit opgelost kan worden. Want dit is wat mij betreft de echte nood en niet de privacy van burgers.