Politiek moet je Doen: Column van Julian With is goed tegen 'wie aan Sylvana komt, komt aan mij syndroom'

Door Barryl Biekman (Gastredacteur)

De column ‘winti-ritueel bij inauguratie Sylvana Simons belachelijk’ van broeder Julian With heeft tot denken aangezet. Dus is de vraag: wat vindt hij belachelijk? Het winti-ritueel op zichzelf of dat het bij de ‘inauguratie’ van Sylvana Simons heeft plaatsgehad?

Dr. Barryl Biekman (® Barryl Biekman)

Als ik lees dat een inauguratie een plechtige ceremonie is waarbij iemand officieel wordt ingewijd in een ambt dan doelt hij ongetwijfeld op het ‘ritueel’ en het Surinaams feestje dat zich op het Plein heeft voltrokken in Den Haag. Het ontgaat me dan ook echt wat hij zo belachelijk vindt en waarom hij dit koppelt aan zijn eeuwigdurende kritiek op de Afro-Surinamer. Ik heb dan de neiging om na te gaan wat hij ziet als hij in de spiegel kijkt. Een Afro-Surinamer of wat anders? Interessanter vind ik dan ook eigenlijk het antwoord op de vraag wanneer hij zelf denkt dat het goed komt met Julian With.

Wel heeft hij een aantal belangrijke inzichten geformuleerd. Eén daarvan zie ik in de context van het temperen van de verwachtingen die vaker hebben geleid tot grote teleurstellingen bij Surinamers in het algemeen of mensen van Afrikaanse afkomst in het bijzonder. Het verkiezingsprogramma van BIJ1 geeft voldoende inzicht in de prioriteiten van deze partij gecombineerd met het feit dat Sylvana Simons het in haar eentje zal moeten doen. Ook zal ze een keuze moeten maken voor zaken die ze met voorrang wenst te realiseren. We zullen vaker horen: ”Ik sluit me aan bij...” Op zich een slimme zet om niet teleur te stellen. Het is goed dat With daarop heeft gewezen.

'Laten we niet door angst geregeerd worden en ons bedreigd voelen'

Ik heb al verschillende uitlatingen gehoord zoals: ‘Wie aan Sylvana komt, komt aan mij’. Die aanhangers vergeten vluchtig dat er nog twee andere personen van Surinaamse afkomst in de Tweede Kamer zijn gekozen (Don Ceder van ChristenUnie en Raoul Boucke van D66. Red.) en dat de verkiezingscampagne voorbij is. Nu al bespeur ik personen die bang zijn om hun mening te geven. Dat is Simons niet te verwijten maar er komt ongetwijfeld een dag dat ze zich klip en klaar zal uitspreken.

Mijn observatie staat dus los van mijn bevindingen over het feit dat Sylvana Simons het heeft gered om in de Tweede Kamer een zetel te bemachtigen. Maar niet los van het ‘wie aan Sylvana komt, komt aan mij syndroom’. Dat is mensen angst inboezemen. Laten we niet door angst geregeerd worden en ons bedreigd voelen. Laat de column van Julian With – ook al vind ik er wat van – een bijdrage zijn aan dat bewustzijnsproces.

Los hiervan wil ik With er op wijzen dat er een groot verschil is tussen religie en spiritualiteit. In tegenstelling tot spiritualiteit wordt religie niet ondersteund door ‘gerechtigheid, waarheid en rechtvaardigheid’. Inherent aan spiritualiteit is ‘waarheid en rechtvaardigheid’, een gedachtegang die belangrijk is in het proces dat zal moeten leiden tot de (her)definitie van de voorouderlijke voortbrengselen om weer als volwaardig door het leven te kunnen gaan. Het gaat dan vooral om de reconstructie en het opnieuw vormen van de Afrikaanse beschaving annex cultuur. Dat is precies waarom ik de winti niet wens te scharen onder religie maar onder spiritualiteit.

Het fundamenteel recht om cultureel erfgoed te belijden

In dit verband breng ik graag twee paragrafen uit Resolutie 69/16 van de VN Algemene Vergadering onder zijn aandacht, wat op 18 november 2014 is aangenomen door de VN-lidstaten en het Activiteitenprogramma voor de uitvoering van het Internationale Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst.

‘Het Activiteitenprogramma erkent dat de VN Durban Verklaring en Actieprogramma een alomvattend VN-kader is en een solide basis vormt voor de bestrijding van racisme, rassendiscriminatie, vreemdelingenhaat en aanverwante onverdraagzaamheid. Het betekent een nieuwe fase op het gebied van de inspanningen van de Verenigde Naties en de internationale gemeenschap, om de rechten en waardigheid van mensen van Afrikaanse afkomst te respecteren en te herstellen’.

Onder de Pijler Erkenning staat onder meer (vrij vertaald):

‘Het respecteren en optimaal promoten van de kennis over het cultureel erfgoed van mensen van Afrikaanse afkomst en de bijdragen die zij hebben geleverd aan de ontwikkeling van de wereldwijde samenlevingen.’

En dat is precies de kern waar ik naar toe wil. Tijdens de voorbereidingen van het VN Decennium en de daarmee gepaard gaande discussies waren de verschillende panels het erover eens dat ook Afrikanen en mensen van Afrikaanse afkomst als gevolg van de effecten uit het verleden zelf de producenten zijn van geïnternaliseerde waandenkbeelden. Let wel: ik zeg niet dat dit in de context van With’s column van toepassing is. Ook al vanwege het feit dat hij niet duidelijk is geweest. Maar hij weet als geen ander de waarde die wordt toegekend aan Afrikaanse rituelen.

Plengoffer

De door Marian Markelo (winti-priesteres bij de inauguratie van Sylvana Simons. Red.) uitgebrachte plengoffer kan in de context zoals hij die heeft gebruikt in zijn column dus nooit als belachelijk gekwalificeerd worden. Ook niet op de plaats waar het zich heeft voltrokken. En ook niet ten aanzien van de inauguratie van Sylvana Simons.

De plengoffer is een ritueel die op verschillende momenten ter gelegenheid van verschillende gebeurtenissen kan worden ingezet. Het komt in verschillende culturen voor en vindt zijn oorsprong in het oude Egypte.

Ik breng Julian With tenslotte in herinnering dat het vooral de Afrikaans-Surinaamse gemeenschap in het bijzonder was die de door hem georganiseerde festivals in Utrecht bezocht. Was hij het niet die ‘huilde’ dat andere nationaliteiten het lieten afweten? Ik weet niet of With kinderen heeft maar een tip aan hem: geef ze hoop in plaats van het geloof dat het nooit meer goed komt. Er zijn Afrikaanse-Surinamers die wereldwijd veel hebben bereikt en een bijdrage hebben geleverd aan de wereldbeschaving. Zullen we ons daarop focussen en het Oeralgebergte laten voor wat het is?